در گذشته در چنين روزی بزرگان هورامان جهت برنامه‌ريزی امورات منطقه دور هم جمع می‌شدند. اهالی بر اين اعتقادند كه پيرشاليار بنيانگذار چنين انجمنی بوده است.

به‌دليل طبيعت بسيار زيبای هورامان در فصل بهار، صدها نفر از مردم منطقه و ديگر شهرهای كشور، جهت ديدن این مراسم به شهر هورامان تخت مي‌آيند. مردم منطقه صبح زود راهی مزار پيرشاليار می‌شوند و پس از جمع شدن، ماموستای هورامان نطقی ايراد می‌كند. سپس قصيده‌خوانی شروع می‌شود كه محتوای مذهبی داشته و بسياري از آنها در مدح پيامبر (ص) و پيرشاليار است. در ادامه دف‌نوازی و ذكر دروايش از جمله‌ی برنامه‌های آن‌روز است.

از ديگر جلوه‌های اين مراسم، رسم شكستن سنگ است. قطعه‌ سنگی در اطراف مزار پيرشاليار وجود دارد كه بنا بر اعتقاد اهالی هورامان، هر مقدار از آن شكسته شود سال ديگر سبز شده و جای آن را می‌گيرد. مردم در اين روز با سنگ‌های ديگری كه در محوطه يافت می‌شود بر روی اين سنگ سفيد زده و مقداری كه از آن جدا می‌شود را همراه خود جهت تبرک به خانه می‌برند.

در گذشته که هورامان‌تخت روستا بود و نسبت به امروز جمعیت کمتری داشت و مراسم پیرشالیار نیز جنبه گردشگری به‌خود نگرفته بود، خانوارهایی که دارای دام بودند خودشان به‌همراه دام‌هایشان به مقبره پیرشالیار رفته و هفت بار دور مزار پیر طواف می‌کردند. معمولاً در این مراسم تنها ریش‌سفیدان شرکت می‌کردند که بیشتر آنها از طایفه سادات بوده و همراه با دف‌زنی قصیده‌های مذهبی می‌خواندند.

مراسم كومسای تا نهار به‌طول مي‌انجامد و مردم نهار را نيز با توجه به طبيعت بكر و زيباي هورامان همانجا میل می‌کنند. غذاهایی كه در اين روز طبخ می‌شوند بيشتر دلمه و نوعی غذای محلی به نام كَلانه  است.